Çanakkale Savaşının 100. yılı anma programları çerçevesinde Yunus Emre Enstitüsü, Gallipoli&Dardanelles International Derneği Başkanı John Crowe ve Genel Sekreteri Simon Kleinig’i ağırladı.

Yunus Emre Enstitüsü Londra ve Anglo-Turkish Society tarafından düzenlenen ve 27 Nisan 2015 Pazartesi günügerçekleştirilen etkinlikte Gallipoli&Dardanelles International Derneği Başkanı John Crowe ve Genel Sekreter Simon Kleinig birer konuşma yaptılar.

Program, 12 yıldır Çanakkale ile ilgili araştırmalar yapan emekli Emniyet mensubu ve Gallipoli&Dardanelles International Başkanı John Crowe’un konuşmasıyla başladı. “1915-16  Savaşları” başlıklı konuşmasında Crowe, Çanakkale Savaşlarının  “Şöyle olsa ne olurdu, böyle olmasaydı nasıl olurdu?” gibi bir dizi soruyla birlikte anıldığını söyleyerek savaş sırasında alınan kritik kararların savaşın kaderini nasıl etkilediğinden bahsetti. Savaşın aşama aşama nasıl ilerlediğini detaylı bir şekilde anlatan Crowe, bütün taraflar için çok önemli kayıplara sebep olan savaşın trajik bir tarihî vaka olduğunu vurguladı. Günümüzden geriye bakıldığında savaşın bu boyutta kayıplara sebep olmadan hangi noktalarda durdurulabileceğinin çok daha net görülebildiğini, ancak “Eğer şöyle yapılmış olsaydı …” gibi cümlelerin tarihi yeniden yazmak için yeterli olmadığını söyledi.  Crowe, kaybeden taraflar gibi kazanan tarafa da büyük kayıplar verdiren bu acı hadisenin tek sevindirici yanının, yıllardır Türklerin, İngilizlerin, Avustralyalıların ve Yeni Zellandalıların kayıplarını birlikte anmaları, savaşın anlamsızlığını birlikte idrak etmeleri ve sağlam dostluklar kurmaları olduğunu ifade etti.

Crowe’un ardından söz alan Avustralyalı gazeteci-yazar ve Gallipoli&Dardanelles International Genel Sekreteri Simon Kleinig, konuşmasında savaşı ANZAK bakış açısıyla ele alarak Avustralya ve Yeni Zelanda’nın savaşa katılma süreçlerinden ve millî kimliklerinin oluşmasında savaşın etkisinden bahsetti. Avustralya’nın bağımsız bir ülke olduktan sadece 14 yıl sonra savaşa girdiğini, bu dönemde dünya ekonomisine henüz açılmamış ve kendini hâlen İngiltere’ye bağlı hisseden bir ülke olduğunu belirtti; Avustralya’nın savaşa katılmasında İngiltere’yle birlikte hareket etme refleksinin etkili olduğunu belirtti. Kleinig, Çanakkale Savaşında yaşanan kayıplar ve acıların Avustralya’nın millî kimliğinin oluşmasında, dünyayla iletişiminin artmasında ve ülkenin gerçek anlamda bağımsızlığını kazanmasında önemli etkileri olduğunu vurguladı.

Her iki konuşmacı, yaşanan ortak acılara vurgu yaparken savaşta karşı karşıya gelen tarafların bugün dostlukla bir araya gelmesinin Çanakkale Savaşının artık ayrıştırıcı değil birleştirici etkisinin bir göstergesi olduğunu ifade ettiler. Program aralarında Avustralyalı, İngiliz ve Türk katılımcıların olduğu dinleyicilerin katkıları ve soru cevap bölümüyle sona erdi.

John Crowe

Emekli emniyet mensubu olan Crowe, 14 yıldır Çanakkale Savaşları hakkında araştırmalarını sürdürmekte ve sivil toplum çalışmalarında yer almaktadır. Araştırmaları süresince çeşitli vesilelerle sekiz defa Çanakkale’de bulunmuştur. Babası Çanakkale Savaşında görev almış bir asker olan Crowe, Gallipoli&Dardanelles International Derneğinin kurucusu ve Başkanı olarak çalışmalarını sürdürmektedir.

Simon Kleinig 
Avustralyalı gazeteci ve yazar Simon Kleinig, Gallipoli&Dardanelles International Derneği genel sekreteridir. Avustralya üzerine kitaplarıyla birlikte dergi ve gazetelerde yazıları yayınlanmaktadır.